Het bijna acht meter lange wandkleed van de Nederlandse kunstenaar Koen Taselaar is onthuld in het collectiecentrum van de Hermitage in Sint-Petersburg. Het TextielMuseum vroeg Koen Taselaar nieuw werk te maken in de werkplaats van het museum voor Stichting Hermitage. Het kleurrijke en humoristische kunstwerk vertelt een verhaal over de geschiedenis van tsaar Peter de Grote en viert ruim drie eeuwen culturele betrekkingen tussen Nederland en Rusland.
Voor een internationale opdrachtverstrekking door Stichting Hermitage trad het TextielMuseum op als intermediair en vroeg Koen Taselaar (Rotterdam, 1986) een nieuw werk te maken. Zijn eigentijdse, jacquard geweven wandkleed verhaalt over diverse belangrijke momenten uit de geschiedenis van Sint-Petersburg vanaf het moment van de oprichting van de stad tot in de moderne tijd. Het beeldverhaal van de Nederlandse kunstenaar vormt een hedendaagse toevoeging aan de wereldberoemde collectie van de Hermitage, waarvoor Peter de Grote ooit de eerste Rembrandt aankocht.
Viering ruim 300 jaar culturele betrekkingen Nederland-Rusland
De relatie tussen Sint-Petersburg en Nederland op het gebied van handel en culturele uitwisseling voert al ver terug. Voor de modernisering van zijn rijk deed tsaar Peter de Grote op verschillende terreinen, zoals wetenschap, scheepsbouw en stedenbouw inspiratie op in de Nederlanden en verbleef er meerdere malen. Met alle kennis die hij in Europa had opgedaan verplaatste hij de hoofdstad van Moskou naar de monding van de Neva. In 1703 begon hij op de drassige terrein te bouwen, geholpen door Nederlandse technologie. De voortvarende ontwikkeling van de stad was het startpunt voor een levendige handel in textiel van Nederland naar Sint-Petersburg.
Koen Taselaar in het Lab. Foto: Josefina Eikenaar
Een hedendaags beeldverhaal
Op het wandkleed is Peter de Grote zelf te zien afgebeeld als een enorme kat, ontleend aan een volksprent (loebok) die de tsaar voorstelt als de gemene kat, gevreesd door het muizenvolk. Ook afgebeeld zijn de ‘Rusluie’; Twentse handwerklieden en wevers die rond de eerste helft van de 18de eeuw handelsbetrekkingen onderhielden met Sint-Petersburg en zich daar vestigden. Op het derde schip zien we ze voorgesteld door de sigaren en balen linnen die zij verhandelden. Taselaar borduurt met zijn werk voort op verhalende Middeleeuwse kleden, zoals het beroemde wandkleed ‘Tapisserie de Bayeux’, maar hanteert daarbij de hedendaagse beeldtaal van comics en games. De hi-tech weefmachines in het TextielLab maakten het mogelijk om niet-herhalende motieven te weven en kleuren op te bouwen uit diverse garen.
TextielMuseum als internationale werkplaats en intermediair
Sinds het TextielMuseum Koen Taselaar in 2018 een collectieopdracht gaf, werkt hij regelmatig op de computergestuurde weefmachines in het TextielLab. In deze professionele werkplaats ontwikkelen nationale en internationale ontwerpers en kunstenaars dagelijks de meest innovatieve textiele projecten. Het TextielMuseum onderhoudt al jaren nauwe relaties met diverse steden in Rusland en in het bijzonder met Sint-Petersburg. Op verzoek van het Nederlands consulaat in Sint Petersburg trad het TextielMuseum op als intermediair om deze culturele uitwisseling tussen de twee landen tot stand te brengen. In het maken van de tekeningen voor het wandkleed werkte Koen Taselaar samen met studenten van de Stieglitz Academie in Sint Petersburg.
Online presentatie
Het wandkleed werd gepresenteerd in Sint-Petersburg tijdens een ceremonie rondom het 30-jarig bestaan van het Hermitage collectiebouw, met als sprekers directeur van de Hermitage Dr. Piotrovsky, consul-generaal Lionel Veer, directeur-bestuurder van het TextielMuseum Errol van de Werdt, Koen Taselaar en plv. Hoofd Collecties Svetlana Adaksina.
